Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και στις τάξεις του συγκαταλέγονται σήμερα γύρω στα 22.000 μέλη. Διοικείται από εκλεγόμενο ανά τριετία με καθολική μυστική ψηφοφορία 25μελές Διοικητικό Συμβούλιο.
Στα καθήκοντά του περιλαμβάνονται, σύμφωνα με το άρθρο 199 του Κώδικα περί Δικηγόρων, «α) η μέριμνα περί της εν γένει αξιοπρεπείας των Δικηγόρων και της απονομής παρά πάσης αρχής του προς αυτούς οφειλομένου σεβασμού, κατά την ενάσκησιν του λειτουργήματος αυτών, β) η υποβολή προτάσεων και γνωμών αφορωσών εις την βελτίωσιν της νομοθεσίας εις την ερμηνείαν και την εφαρμογήν αυτής, γ) η διατύπωσις παρατηρήσεων και κρίσεων ως προς την απονομήν της δικαιοσύνης και δ) η συζήτησις και η απόφασις περί παντός ζητήματος ενδιαφέροντος το Δικηγορικόν Σώμα ή τα μέλη του Συλλόγου ως τοιαύτα ή ως επαγγελματικήν τάξιν και επί παντός γενικωτέρου ζητήματος Εθνικού ή Κοινωνικού περιεχομένου.».
Η ιστορική διαδρομή του ΔΣΑ είναι μακραίωνη και χαρακτηρίζεται από σημαντική προσφορά όχι μόνο σε ζητήματα που άπτονται της Δικηγορικής κοινότητας της Αθήνας, αλλά και των κοινωνικών και εθνικών δρωμένων. Υπό τη σημερινή του μορφή συγκροτήθηκε, διά νόμου, για πρώτη φορά το 1909, έπειτα από πλήθος συζητήσεων και σχετικών διεργασιών που προηγήθηκαν.
Έκτοτε η δραστηριότητά του συνδέθηκε με τη συζήτηση και τη σύνταξη νομοσχεδίων, την οργάνωση συνεδρίων, την αντιμετώπιση των προβλημάτων του κλάδου, τη δημιουργία των ασφαλιστικών ταμείων και την προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, κατά τρόπο που επέβαλε εντέλει και τη δυναμική σημερινή του παρουσία σε θεσμικό επίπεδο. Η αναδρομή στην υπερεκατονταετή δράση του ΔΣΑ αναδεικνύει τις ποικίλες και σημαντικές συμβολές της δικηγορικής κοινότητας στη νομοπαραγωγική διαδικασία και στην εν γένει πρόοδο του νομικού μας πολιτισμού, τις διαρκείς προσπάθειες που καταβλήθηκαν για τη βελτίωση των συνθηκών απονομής της Δικαιοσύνης και την αναμόρφωσή της ως θεσμού, τις δυναμικές κλαδικές διεκδικήσεις δίκαιων αιτημάτων της δικηγορικής κοινότητας, τις διαπρεπείς επιστημονικές πρωτοβουλίες που προήγαγαν το δικαιικό μας σύστημα, καθώς επίσης και τις διαχρονικές μάχες για την προάσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη και των θεμελιωδών ελευθεριών του.
Με την πάροδο του χρόνου η θεσμική θέση των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, συνεπώς και του ΔΣΑ, κατοχυρώθηκε νομοθετικά ως έμπρακτη αναγνώριση της ιδιότητας των μελών του ως συλλειτουργών στην απονομή της Δικαιοσύνης και σταδιακά οι Δικηγόροι καθιερώθηκαν και στη συνείδηση των απλών πολιτών ως υπερασπιστές δικαιωμάτων και θεματοφύλακες θεσμών.