Η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, αφού συνεδρίασε στη Θεσσαλονίκη το Σάββατο, 21 Μαρτίου 2009 και ώρα 12:00΄, επί του θέματος «Εξαγγελίες Υπουργού Δικαιοσύνης για θεσμοθέτηση χρήσης κουκούλας ως ιδιαίτερα επιβαρυντικής περίστασης και επαναφοράς της περιύβρισης αρχής», αφού άκουσε και τις θέσεις του Ομότιμου Καθηγητή Ποινικού Δικαίου στο Α.Π.Θ. κ. Ιωάννη Μανωλεδάκη και του Πρόεδρου της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων κ. Χριστόφορου Αργυρόπουλου, υιοθέτησε ομόφωνα τις ακόλουθες θέσεις:
1.α) Επί της αναγωγής της χρήσης κουκούλας ως επιβαρυντικής περιστάσεως:
Η Ολομέλεια θεωρεί πως το εν λόγω μέτρο εξυπηρετεί αμιγώς επικοινωνιακές σκοπιμότητες της παρούσας συγκυρίας, διότι είναι απρόσφορο στο να δώσει λύσεις στις πρόσφατες πράξεις βίας που έτυχαν της συνολικής αποδοκιμασίας της κοινωνίας. Το υπάρχον, όμως, νομοθετικό πλαίσιο μπορεί να τους δώσει την προσήκουσα ποινική απάντηση εάν, βεβαίως, εφαρμοστεί. Το πρόβλημα θα πρέπει να τεθεί στο επίπεδο της εφαρμογής του υπάρχοντος δικαίου, όχι σε εκείνο της μεταρρυθμίσεώς του.
β)Επί της επαναφοράς της περιύβρισης αρχής:
Σε μια εποχή που το, συνταγματικής περιωπής, δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και γνώμης έχει δεχθεί πλείστους αθέμιτους περιορισμούς, και έχουν, επαυτού, ήδη εκδοθεί καταδικαστικές, για την Ελλάδα, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η Ολομέλεια φρονεί πως η επαναφορά της περιύβρισης αρχής είναι άστοχη, επικίνδυνη και βαθιά αντιδημοκρατική. Η ελληνική κοινωνία είχε «γευθεί» στο παρελθόν τις συνέπειες της υπάρξεως του εν λόγω εγκλήματος, το οποίο ταλαιπώρησε πλείστους αθώους πολίτες, αλλά και τα ίδια τα ποινικά δικαστήρια.
Επισημαίνεται, ακόμη, πως η προτεινόμενη από τον κ. Υπουργό ρύθμιση ενέχει τον κίνδυνο μιας γενικευμένης εφαρμογής της υπό συζήτηση διατάξεως και σε άλλες συμπεριφορές, πλην της προαναφερθείσας. Κατά συνέπεια κάθε σκέψη για επαναφορά της αξιόποινης πράξης της περιύβρισης αρχής είναι πλήρως αποδοκιμαστέα.
Το ερώτημα είναι, ποιος αναχρονιστικός νους ευρισκόμενος σε κρίση, εισηγείται επαναφορά νομοθετημάτων καταδικασμένων στην συνείδηση του κόσμου, ερήμην της επιστημονικής κοινότητας.
Η Ολομέλεια επισημαίνει, τέλος, πως η ποινική νομοθεσία καλείται να εντοπίσει τις ισορροπίες ανάμεσα στην ποινική καταστολή των εγκλημάτων αφενός, και στην προστασία των ατομικών ελευθεριών αφετέρου. Έτσι η επεξεργασία της συνιστά ένα έργο δύσκολο και λεπτό τόσο επιστημονικά, όσο και κοινωνικά. Συνεπώς κάθε σχετική νομοθετική μεταρρύθμιση πρέπει να γίνεται με νηφαλιότητα και ύστερα από ενδελεχή ανάλυση του προς αντιμετώπιση προβλήματος, και όχι «εν θερμώ», όπως εδώ φαίνεται να συμβαίνει.
Εξουσιοδοτεί την Συντονιστική Επιτροπή και το Προεδρείο να προχωρήσει σε κινητοποιήσεις ανάλογα με την εξέλιξη του θέματος.
2.Η Ολομέλεια παρέχει την πλήρη στήριξή της στους Προέδρους και τα Δ.Σ. των Δικηγορικών Συλλόγων Λαμίας, Κορίνθου, Βόλου, καθώς και τις αποφάσεις που ελήφθησαν με σκοπό να προστατεύσουν το κύρος και την αξιοπιστία του Δικηγορικού σώματος αλλά και της Δικαιοσύνης.
3.Εκφράζει την προσήλωσή της στον σεβασμό, εκ μέρους των θεσμοθετημένων οργάνων της Πολιτείας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων και ζητά από την τελευταία την περαιτέρω ενίσχυση της προστασίας αυτών.
Με αφορμή το τραγικό περιστατικό θανάτου 41χρονης κρατούμενης, κατά την μεταγωγή της από τη Θήβα στο Ηράκλειο Κρήτης, ζητά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης την άμεση και πλήρη διερεύνηση της υπόθεσης ώστε να απαντηθούν, έγκαιρα και πειστικά, εύλογα ερωτήματα κάθε πολίτη για τις εν γένει συνθήκες λειτουργίας του σωφρονιστικού μας συστήματος.
1.α) Επί της αναγωγής της χρήσης κουκούλας ως επιβαρυντικής περιστάσεως:
Η Ολομέλεια θεωρεί πως το εν λόγω μέτρο εξυπηρετεί αμιγώς επικοινωνιακές σκοπιμότητες της παρούσας συγκυρίας, διότι είναι απρόσφορο στο να δώσει λύσεις στις πρόσφατες πράξεις βίας που έτυχαν της συνολικής αποδοκιμασίας της κοινωνίας. Το υπάρχον, όμως, νομοθετικό πλαίσιο μπορεί να τους δώσει την προσήκουσα ποινική απάντηση εάν, βεβαίως, εφαρμοστεί. Το πρόβλημα θα πρέπει να τεθεί στο επίπεδο της εφαρμογής του υπάρχοντος δικαίου, όχι σε εκείνο της μεταρρυθμίσεώς του.
β)Επί της επαναφοράς της περιύβρισης αρχής:
Σε μια εποχή που το, συνταγματικής περιωπής, δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και γνώμης έχει δεχθεί πλείστους αθέμιτους περιορισμούς, και έχουν, επαυτού, ήδη εκδοθεί καταδικαστικές, για την Ελλάδα, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η Ολομέλεια φρονεί πως η επαναφορά της περιύβρισης αρχής είναι άστοχη, επικίνδυνη και βαθιά αντιδημοκρατική. Η ελληνική κοινωνία είχε «γευθεί» στο παρελθόν τις συνέπειες της υπάρξεως του εν λόγω εγκλήματος, το οποίο ταλαιπώρησε πλείστους αθώους πολίτες, αλλά και τα ίδια τα ποινικά δικαστήρια.
Επισημαίνεται, ακόμη, πως η προτεινόμενη από τον κ. Υπουργό ρύθμιση ενέχει τον κίνδυνο μιας γενικευμένης εφαρμογής της υπό συζήτηση διατάξεως και σε άλλες συμπεριφορές, πλην της προαναφερθείσας. Κατά συνέπεια κάθε σκέψη για επαναφορά της αξιόποινης πράξης της περιύβρισης αρχής είναι πλήρως αποδοκιμαστέα.
Το ερώτημα είναι, ποιος αναχρονιστικός νους ευρισκόμενος σε κρίση, εισηγείται επαναφορά νομοθετημάτων καταδικασμένων στην συνείδηση του κόσμου, ερήμην της επιστημονικής κοινότητας.
Η Ολομέλεια επισημαίνει, τέλος, πως η ποινική νομοθεσία καλείται να εντοπίσει τις ισορροπίες ανάμεσα στην ποινική καταστολή των εγκλημάτων αφενός, και στην προστασία των ατομικών ελευθεριών αφετέρου. Έτσι η επεξεργασία της συνιστά ένα έργο δύσκολο και λεπτό τόσο επιστημονικά, όσο και κοινωνικά. Συνεπώς κάθε σχετική νομοθετική μεταρρύθμιση πρέπει να γίνεται με νηφαλιότητα και ύστερα από ενδελεχή ανάλυση του προς αντιμετώπιση προβλήματος, και όχι «εν θερμώ», όπως εδώ φαίνεται να συμβαίνει.
Εξουσιοδοτεί την Συντονιστική Επιτροπή και το Προεδρείο να προχωρήσει σε κινητοποιήσεις ανάλογα με την εξέλιξη του θέματος.
2.Η Ολομέλεια παρέχει την πλήρη στήριξή της στους Προέδρους και τα Δ.Σ. των Δικηγορικών Συλλόγων Λαμίας, Κορίνθου, Βόλου, καθώς και τις αποφάσεις που ελήφθησαν με σκοπό να προστατεύσουν το κύρος και την αξιοπιστία του Δικηγορικού σώματος αλλά και της Δικαιοσύνης.
3.Εκφράζει την προσήλωσή της στον σεβασμό, εκ μέρους των θεσμοθετημένων οργάνων της Πολιτείας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων και ζητά από την τελευταία την περαιτέρω ενίσχυση της προστασίας αυτών.
Με αφορμή το τραγικό περιστατικό θανάτου 41χρονης κρατούμενης, κατά την μεταγωγή της από τη Θήβα στο Ηράκλειο Κρήτης, ζητά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης την άμεση και πλήρη διερεύνηση της υπόθεσης ώστε να απαντηθούν, έγκαιρα και πειστικά, εύλογα ερωτήματα κάθε πολίτη για τις εν γένει συνθήκες λειτουργίας του σωφρονιστικού μας συστήματος.