Η νομοθετική μας παραγωγή περνάει τις καλύτερες ημέρες της. Τα προϊόντα της διακρίνονται, όχι μόνο για τη νομοτεχνική τους αρτιότητα, αλλά και για το γεγονός ότι έρχονται να θεραπεύσουν, τις περισσότερες φορές, χρονίζουσες αστοχίες των ισχυουσών διατάξεων και να καλύψουν αντίστοιχες ανάγκες της νομικής πράξης.
Είναι γνωστή η προχειρότητα η οποία διακρίνει πολλές, και μάλιστα βασικές διατάξεις του Κ.Πολ.Δ. και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι εκείνη του άρθρου 495 παρ. 1 με την οποία ορίζεται ότι: «Τα ένδικα μέσα ανακοπής ερημοδικίας, της έφεσης, της αναψηλάφησης και της αναίρεσης ασκούνται με δικόγραφο που κατατίθεται στο πρωτότυπο στη γραμματεία του δικαστηρίου που έχει εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση».
Η ταλαιπωρία και η ανασφάλεια των νομικών της πράξης να αναζητούν, μάταια πολλές φορές, με την σχετική δικαστική απόφαση στο χέρι, αυτό το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη με το ένδικο μέσο απόφαση, είναι πλέον παρελθόν, αφού ο πρόσφατος νόμος 3772/2009 (ΦΕΚ 112/Α/10.7.2009) στο άρθρο 50 αυτού ορίζει ότι: "’ρθρο 50".
1.Η παράγραφος 1 του άρθρου 495 του Κ.Πολ.Δ αντικαθίσταται ως εξής:
’σκηση
1 Τα ένδικα μέσα της ανακοπής ερημοδικίας, της έφεσης, της αναψηλάφησης και της αναίρεσης ασκούνται με δικόγραφο που κατατίθεται στο πρωτότυπο στη γραμματεία του δικαστηρίου, που έχει εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση, ή στον γραμματέα του ειρηνοδικείου στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ή διαμένει προσωρινά ο δικαιούμενος».
Με τον τρόπο αυτό είναι φανερό ότι θα είναι πλέον αρκετό να απευθύνεται κανείς σε όλα τα Ειρηνοδικεία της χώρας, προκειμένου να διαπιστώσει αν ο αντίδικος του εντολέα τους έχει ασκήσει ένδικο μέσο, με σκοπό να λάβει πιστοποιητικό τελεσιδικίας για να λάβει στη συνέχεια απόγραφο και να προχωρήσει σε εκτέλεση της απόφασης ή αντίστοιχα για να υλοποιήσει στη συνέχεια της έννομες συνέπειες πχ αποφάσεων διαζυγίων και γενικά διαπλαστικών αποφάσεων.
Η πράγματι σοφή αυτή τροποποίηση είναι φανερό ότι στοχεύει στη διευκόλυνση του προτιθέμενου να προσβάλλει με ένδικο μέσο την δικαστική απόφαση, και γι' αυτό μάλιστα προβλέπει σαν αρμόδιο γραμματέα να δεχθεί το δικόγραφο, εκείνον και του δικαστηρίου της προσωρινής διαμονής του δικαιούμενου, λύση σύμφωνη άλλωστε και με τις επιταγές της ΕΣΔΑ περί της ανεμπόδιστης δυνατότητας του πολίτη να προσφεύγει στη δικαιοσύνη.
Επισημαίνοντας ότι ο νομοθέτης έχει επίγνωση της άρτιας στελέχωσης και οργάνωσης των ειρηνοδικείων της χώρας, αφού αναφέρεται πλέον σε «γραμματέα» και όχι σε «γραμματεία» του ειρηνοδικείου, πρέπει να ομολογήσουμε γενικά, ότι μπροστά στα αγαθά της νέας διάταξης είναι αμελητέες κάποιες ασήμαντες παρενέργειες, τις οποίες τυχόν θα επισημάνουν κάποιοι λεπτολόγοι απαιτητικοί, αιώνια μεμψιμοιρούντες σε κάθε βήμα της Δικαιοσύνης προς τα εμπρός.
Διότι, εκτός από την γνωστή διχογνωμία αλλά και την δυσκολία ως προς το βάρος και την δυνατότητα της απόδειξης ή ανταπόδειξης αυτής της, κατά δήλωση του, «προσωρινής διαμονής» του ασκήσαντος το ένδικο μέσο, ο αιφνιδιασμός και η άσκοπη ανατροπή των πάντων είναι αναμενόμενα. Όπως σε περίπτωση πχ. που κάποιος θα προχωρήσει σε εκτέλεση, αλλά η εμφάνιση ενδίκου μέσου από τον ασκήσαντα αυτό αντίδικο του, κατά την διάρκεια κάποιας, κάπου στη χώρα, «προσωρινής διαμονής του», θα οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό των δικών, με άδηλο το μέλλον της τελεσιδικίας ή του αμετακλήτου και με δημιουργία σχετικών αμφισβητήσεων και καθυστερήσεων. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι τροχοπέδη σε μία τέτοια καινοτόμο διάταξη, πολύ περισσότερο μάλιστα αφού η σχετική αυτή η ρύθμιση ανταποκρίνεται θετικά σε αίτημα γενεών νομικών.
Ελπίζω ότι θα έχω την ανάλογη κατανόηση για το γεγονός ότι οι γραμμές αυτές αδυνατούν να βρίσκονται σε αντιστοιχία με την επιστημονική βαρύτητα που διαθέτει η σχολιαζόμενη τροποποίηση, αλλά η οργή, ευλογημένη καταφυγή μας σε τέτοιους καιρούς, δεν είναι πάντοτε ο καλύτερος σύμβουλος.
Τέτοιες ρηξικέλευθες τροποποιήσεις, βασιζόμενες, όπως πάντοτε, σε εισηγήσεις κάποιων ολίγων ή ελάχιστων, που γνωρίζουν πολλά, προς κάποιους ολίγους ή ελάχιστους, που τις εγκρίνουν και αγνοούν πολλά, με σε μια νεφέλη αυταρέσκειας και απόλυτης αδιαφορίας για τους υπόλοιπους με αναγκάζουν να ξαναπώ:
Ο αιώνας των μεγάλων νομοθετών πέρασε.
Ο αιώνας των νομοθετών περνάει.
Μπήκαμε («προ πολλού», μου συμπλήρωσε, σωστά, ο δάσκαλος μας Κ.Ε.Μ.) στον αιώνα των νομοθυτών.
Είναι γνωστή η προχειρότητα η οποία διακρίνει πολλές, και μάλιστα βασικές διατάξεις του Κ.Πολ.Δ. και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι εκείνη του άρθρου 495 παρ. 1 με την οποία ορίζεται ότι: «Τα ένδικα μέσα ανακοπής ερημοδικίας, της έφεσης, της αναψηλάφησης και της αναίρεσης ασκούνται με δικόγραφο που κατατίθεται στο πρωτότυπο στη γραμματεία του δικαστηρίου που έχει εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση».
Η ταλαιπωρία και η ανασφάλεια των νομικών της πράξης να αναζητούν, μάταια πολλές φορές, με την σχετική δικαστική απόφαση στο χέρι, αυτό το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη με το ένδικο μέσο απόφαση, είναι πλέον παρελθόν, αφού ο πρόσφατος νόμος 3772/2009 (ΦΕΚ 112/Α/10.7.2009) στο άρθρο 50 αυτού ορίζει ότι: "’ρθρο 50".
1.Η παράγραφος 1 του άρθρου 495 του Κ.Πολ.Δ αντικαθίσταται ως εξής:
’σκηση
1 Τα ένδικα μέσα της ανακοπής ερημοδικίας, της έφεσης, της αναψηλάφησης και της αναίρεσης ασκούνται με δικόγραφο που κατατίθεται στο πρωτότυπο στη γραμματεία του δικαστηρίου, που έχει εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση, ή στον γραμματέα του ειρηνοδικείου στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ή διαμένει προσωρινά ο δικαιούμενος».
Με τον τρόπο αυτό είναι φανερό ότι θα είναι πλέον αρκετό να απευθύνεται κανείς σε όλα τα Ειρηνοδικεία της χώρας, προκειμένου να διαπιστώσει αν ο αντίδικος του εντολέα τους έχει ασκήσει ένδικο μέσο, με σκοπό να λάβει πιστοποιητικό τελεσιδικίας για να λάβει στη συνέχεια απόγραφο και να προχωρήσει σε εκτέλεση της απόφασης ή αντίστοιχα για να υλοποιήσει στη συνέχεια της έννομες συνέπειες πχ αποφάσεων διαζυγίων και γενικά διαπλαστικών αποφάσεων.
Η πράγματι σοφή αυτή τροποποίηση είναι φανερό ότι στοχεύει στη διευκόλυνση του προτιθέμενου να προσβάλλει με ένδικο μέσο την δικαστική απόφαση, και γι' αυτό μάλιστα προβλέπει σαν αρμόδιο γραμματέα να δεχθεί το δικόγραφο, εκείνον και του δικαστηρίου της προσωρινής διαμονής του δικαιούμενου, λύση σύμφωνη άλλωστε και με τις επιταγές της ΕΣΔΑ περί της ανεμπόδιστης δυνατότητας του πολίτη να προσφεύγει στη δικαιοσύνη.
Επισημαίνοντας ότι ο νομοθέτης έχει επίγνωση της άρτιας στελέχωσης και οργάνωσης των ειρηνοδικείων της χώρας, αφού αναφέρεται πλέον σε «γραμματέα» και όχι σε «γραμματεία» του ειρηνοδικείου, πρέπει να ομολογήσουμε γενικά, ότι μπροστά στα αγαθά της νέας διάταξης είναι αμελητέες κάποιες ασήμαντες παρενέργειες, τις οποίες τυχόν θα επισημάνουν κάποιοι λεπτολόγοι απαιτητικοί, αιώνια μεμψιμοιρούντες σε κάθε βήμα της Δικαιοσύνης προς τα εμπρός.
Διότι, εκτός από την γνωστή διχογνωμία αλλά και την δυσκολία ως προς το βάρος και την δυνατότητα της απόδειξης ή ανταπόδειξης αυτής της, κατά δήλωση του, «προσωρινής διαμονής» του ασκήσαντος το ένδικο μέσο, ο αιφνιδιασμός και η άσκοπη ανατροπή των πάντων είναι αναμενόμενα. Όπως σε περίπτωση πχ. που κάποιος θα προχωρήσει σε εκτέλεση, αλλά η εμφάνιση ενδίκου μέσου από τον ασκήσαντα αυτό αντίδικο του, κατά την διάρκεια κάποιας, κάπου στη χώρα, «προσωρινής διαμονής του», θα οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό των δικών, με άδηλο το μέλλον της τελεσιδικίας ή του αμετακλήτου και με δημιουργία σχετικών αμφισβητήσεων και καθυστερήσεων. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι τροχοπέδη σε μία τέτοια καινοτόμο διάταξη, πολύ περισσότερο μάλιστα αφού η σχετική αυτή η ρύθμιση ανταποκρίνεται θετικά σε αίτημα γενεών νομικών.
Ελπίζω ότι θα έχω την ανάλογη κατανόηση για το γεγονός ότι οι γραμμές αυτές αδυνατούν να βρίσκονται σε αντιστοιχία με την επιστημονική βαρύτητα που διαθέτει η σχολιαζόμενη τροποποίηση, αλλά η οργή, ευλογημένη καταφυγή μας σε τέτοιους καιρούς, δεν είναι πάντοτε ο καλύτερος σύμβουλος.
Τέτοιες ρηξικέλευθες τροποποιήσεις, βασιζόμενες, όπως πάντοτε, σε εισηγήσεις κάποιων ολίγων ή ελάχιστων, που γνωρίζουν πολλά, προς κάποιους ολίγους ή ελάχιστους, που τις εγκρίνουν και αγνοούν πολλά, με σε μια νεφέλη αυταρέσκειας και απόλυτης αδιαφορίας για τους υπόλοιπους με αναγκάζουν να ξαναπώ:
Ο αιώνας των μεγάλων νομοθετών πέρασε.
Ο αιώνας των νομοθετών περνάει.
Μπήκαμε («προ πολλού», μου συμπλήρωσε, σωστά, ο δάσκαλος μας Κ.Ε.Μ.) στον αιώνα των νομοθυτών.
Σταμάτης Δ. Γρύλλης
Δικηγόρος
Διευθυντής ΝοΒ