Ι.- Τη συνεδρίαση της Επιτροπής απασχόλησε κατά κύριο λόγο το ζήτημα της παρέμβασης ή μη της CCBE στην Ολομέλεια του ΕυρΔΔΑ για την υπόθεση Οτσαλάν κατά Τουρκίας. Ειδικότερα, συζητήθηκε εάν θα έπρεπε η Επιτροπή, ως εξ αντικειμένου αρμόδια, να προτείνει στο αποφασίζον όργανο (Standing Committee) μια τέτοια παρέμβαση και για ποιούς λόγους.
Συνοπτικά, το συγκεκριμένο θέμα αφορά τα εξής: Το ΕυρΔΔΑ με την απόφαση του της 18-3-2014, με την οποία έκρινε σχετική προσφυγή του Οτσαλάν, αποφάνθηκε για σειρά ζητημάτων, τα οποία αφορούν τα δικαιώματα του ως άνω κρατούμενου, και ειδικότερα σχετικά με τις συνθήκες κράτησης του και τη δυνατότητα του να επικοινωνεί με τους δικηγόρους του αλλά και την οικογένεια του. Με την απόφαση του το ΕυρΔΔΑ έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση εκ μέρους της Τουρκίας του άρθρου 3 ΕΣΔΑ, σχετικά με τις συνθήκες κράτησης του και το γεγονός ότι δεν προβλέπεται η δυνατότητα της υφ’όρον απόλυσης του ποτέ, ενώ έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 7 ΕΣΔΑ σχετικά με την επιβληθείσα ποινή του αλλά ούτε και του άρθρου 8 ΕΣΔΑ σχετικά με το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής του ζωής, με οριακή ωστόσο πλειοψηφία τεσσάρων ψήφων έναντι τριών. Εν προκειμένω το ΕυρΔΔΑ εκτίμησε ως θεμιτούς τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στον Οτσαλάν στο σωφρονιστικό κατάστημα όπου κρατείται για λόγους δημοσίας ασφάλειας, ακόμα δε και ως προς τους περιορισμούς που έχουν τεθεί κατά την επικοινωνία του με τους δικηγόρους (ηχογράφηση αυτής κ.α.) [σκέψη 135].
Κατά τη συζήτηση που έλαβε χώρα στην Επιτροπή ως προς το συγκεκριμένο θέμα, καίτοι αναγνωρίστηκε από όλους η σπουδαιότητα των ζητημάτων που τίθενται με την ως άνω απόφαση, και δη ως προς το δικαίωμα της επικοινωνίας των κρατουμένων με τους συνηγόρους τους, ωστόσο εκφράστηκαν έντονες αμφιβολίες ως προς την ορθότητα μιας τέτοιας παρέμβασης εκ μέρους της CCBE.
Υπερ της παρέμβασης τάχθηκαν ιδίως οι εκπρόσωποι της Ισπανίας και της Νορβηγίας. Μάλιστα ο εκπρόσωπος της Ισπανίας επισήμανε ότι σε ό,τι αφορά εμάς τους δικηγόρους πρόκειται για ζήτημα αρχών και επομένως θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να παρέμβουμε.
Κατά της παρέμβασης τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι όσων χωρών έλαβαν το λόγο (δεν τοποθετήθηκαν όλοι οι παριστάμενοι), με πρώτη την εκπρόσωπο της Τουρκίας, η οποία τόνισε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που υφίστανται ώστε η CCBE να προβεί σε μια τέτοια παρέμβαση. Εν συνεχεία, και όσοι ακόμα συμμετέχοντες στην Επιτροπή τοποθετήθηκαν κατά της παρέμβασης, εστίασαν στο ζήτημα της μη πλήρωσης των απαιτούμενων κριτηρίων για μια τέτοια παρέμβαση, και τα οποία είναι τα εξής:
- Να υπάρχει σχετικό αίτημα από μια εθνική αντιπροσωπεία προς τη CCBE
- Η υπόθεση να εγείρει σημαντικά ζητήματα που επηρεάζουν τις θεμελιώδεις αξίες του επαγγέλματος μας ή τη δυνατότητα των Συλλόγων να ρυθμίζουν την άσκηση του επαγγέλματος μας.
- Η υπόθεση να εγείρει ζητήματα που δεν έχουν ακόμα διευκρινηστεί πλήρως από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο ή αντιμετωπιστεί κατά πάγιο τρόπο από τη νομολογία.
- Η υπόθεση να έχει ευρωπαϊκή διάσταση.
- Η Standing Committee της CCBE να εγκρίνει την παρέμβαση.
Τελικώς, και χωρίς να τεθεί το ζήτημα σε ψηφοφορία, ο προεδρεύων της Επιτροπής, συνοψίζοντας όσα ακούστηκαν, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι καταρχήν η πλειοψηφία των παρισταμένων αντίκειται σε μια τέτοια παρέμβαση. Ωστόσο, υιοθετήθηκε η άποψη που εκφράστηκε να τοποθετεί δημοσίως η Επιτροπή, δια ανακοινώσεως, εκφράζοντας την αντίθεση της στους επιβαλλόμενους περιορισμούς στα δικαιώματα κρατουμένων στην Τουρκία, όπως εκ προκειμένω στον Οτσαλάν, και ιδίως αναφορικά με το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο.
ΙΙ.- Δεδομένου ότι το ανωτέρω ζήτημα απασχόλησε κυρίως τη συνεδρίαση της Επιτροπής, όλα τα άλλα θέματα που αναφέρονταν στην ατζέντα της συνεδρίασης είτε αναφέρθηκαν επιγραμματικά είτε αναβλήθηκαν για την επόμενη συνεδρίαση, η οποία θα λάβει χώρα στις 27-29 Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες.
Ειδικότερα, όμως, σε ό,τι αφορά το υπ΄αρ.3 θέμα της ατζέντας, ήτοι τη συζήτηση σχετικά με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία επί τριών καίριων ζητημάτων, όπως αυτά αναφέρονται στις κάτωθι Οδηγίες:
- Την Οδηγία 2010/64/ΕΕ για την ερμηνεία και μετάφραση κατά την ποινική διαδικασία
- Την Οδηγία 2012/13/ΕΕ για το δικαίωμα στην ενημέρωση κατά την ποινική διαδικασία
- Την Οδηγία 2013/48/ΕΕ για το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο κατά την ποινική διαδικασία και για τη διαδικασία επί του ευρωπαίκου εντάλματος σύλληψης
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ζήτησε από τα παριστάμενη μέλη της να του αποστείλουν το συντομότερο δυνατό ενημερωτικό έγγραφο σχετικά με τα προβλεπόμενα στη χώρα καθενός μας ως προς τα ανωτέρω ζητήματα, καθώς και για την πρακτική εφαρμογή τους.
Δημήτρης Αναστασόπουλος