Πανηγυρική Εκδήλωση για την εορτή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη στην Παλαιά Βουλή
Ομιλία Προέδρου ΔΣΑ Βασίλη Ε. Αλεξανδρή
(3 Οκτωβρίου 2016)
Απολογούμενος ο Σωκράτης είπε : «Άνδρες, δεν μου φαίνεται ότι είναι δίκαιο να παρακαλεί κανείς τον δικαστή, ούτε παρακαλώντας τον να αθωώνεται, αλλά εξηγώντας και πείθοντάς τον. Γιατί δεν βρίσκεται για τον σκοπό αυτό σε αυτή τη θέση ο δικαστής, για να απονέμει τη δικαιοσύνη κάνοντας χάρες, αλλά για να κρίνει. Και έχει ορκιστεί να μην κάνει χάρες σε όποιον του αρέσει, αλλά να δικάζει σύμφωνα με τους νόμους».
Από τότε, στο πέρασμα των αιώνων, η λειτουργική καθώς και η προσωπική ανεξαρτησία των δικαστών αναδεικνύεται ως κομβικής σημασίας για την απονομή της δικαιοσύνης.
Υπό το πρίσμα της διάκρισης των λειτουργιών, σκοπιμότητες της εκτελεστικής εξουσίας δεν μπορούν να υπαγορεύουν την άσκηση της δικαστικής εξουσίας, ήτοι μιας θεμελιώδους πολιτειακής λειτουργίας.
Όπως επίσης πολιτικές σκοπιμότητες της νομοθετικής εξουσίας δεν μπορούν να ακυρώνουν δικαστικές αποφάσεις. Και βεβαίως δεν μπορούν να επηρεάζουν τη δικανική κρίση, αναιρώντας ουσιαστικά τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων ή/και συμβατότητάς τους με τις επιταγές της ευρωπαϊκής δικαιοταξίας στο πεδίο των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Στο σύγχρονο κράτος δικαίου, αποστολή αλλά και ευθύνη της δικαστικής λειτουργίας είναι η προάσπιση των θεμελιωδών αρχών και δικαιωμάτων. Είναι η παροχή αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας σε κάθε πολίτη.
Δυστυχώς, στη δύσκολη εποχή που βιώνουμε, η εμπιστοσύνη του πολίτη στη Δικαιοσύνη δοκιμάζεται καθημερινά.
Κι εδώ ακριβώς συναντώνται, κατά το θεσμικό τους ρόλο, δικαστές και δικηγόροι.
Ως συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης συνιστούν υπαρξιακούς άξονες της απονομής της.
Δεν είναι αντίπαλοι που μάχονται σε διαφορετικά στρατόπεδα. Δικαστές και δικηγόροι οφείλουν να υπερασπίζονται τις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας.
Την τήρηση του Συντάγματος.
Και ασφαλώς, μοιράζονται την αγωνία για τη δίκαιη κρίση.
Έτσι, ως κοινή αρχή του λειτουργήματός τους προβάλλει και η προστασία της ανεξαρτησίας τους. Της ανεξαρτησίας που είναι σύμφυτη με την ίδια την έννοια της Δικαιοσύνης.
Στη σημερινή περίπλοκη νομικο-κοινωνική πραγματικότητα, η ανεξαρτησία δικαστικών λειτουργών και δικηγόρων συνέχεται με δύο επιπλέον αναγκαιότητες : Την κατάλληλη οργανωτική υποδομή και επιμόρφωση καθώς και την αξιοπρεπή τους διαβίωση.
Τους τελευταίους μήνες, το δικηγορικό σώμα αποτέλεσε απροσχημάτιστα κοινωνικό στόχο. Υπό τον μανδύα της φερόμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, θεσπίστηκαν ρυθμίσεις δημευτικού χαρακτήρα σε βάρος του νομίμου εισοδήματός του.
Προβάλαμε με επιχειρήματα την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων. Τις αιτιάσεις μας επιβεβαίωσαν το Ελεγκτικό Συνέδριο και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής. Τώρα πλέον απομένει η δικαστική οδός. Μέχρι την τελική της έκβαση, το δικηγορικό σώμα αγωνίζεται καθημερινά για την επαγγελματική του επιβίωση. Ένας αγώνας μάλλον μοναχικός, που αφορά όμως τον καθένα. Και τούτο διότι αφορά την ίδια την υπόσταση και ανεξαρτησία του δικηγορικού λειτουργήματος. Τη διατήρηση ή/και ανάκτηση της θεμελιώδους σημασίας του για το κράτος δικαίου και τη Δικαιοσύνη.