ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΕΔΡΩΝ
ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αθήνα, 16.12.2016
Παρατηρήσεις επί του Νομοσχεδίου: «Πτωχευτικός Κώδικας, Διοικητική Δικαιοσύνη, Τέλη - Παράβολα, Οικειοθελής αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων, Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τροποποιήσεις του ν. 4270/2014 και λοιπές διατάξεις»
Η κατάργηση των οικονομικών εμποδίων κατά την πρόσβαση στη Δικαιοσύνη αποτελεί πάγιο αίτημα του δικηγορικού σώματος. Κάθε πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση οδηγεί στην συρρίκνωση του συνταγματικού δικαιώματος δικαστικής προστασίας των πολιτών (Συντ. 20 παρ. 1).
Όπως έχουμε επισημάνει με την από 5.7.2016 απόφαση της Ολομέλειας των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, η αύξηση παραβόλων και τελών -ενδεικτικά η θεσμοθέτηση «αναβολόσημου» (άρθρα 35, 36, 37 του ν/σ) και η αύξηση του ποσού των μεγαρόσημων (άρθρο 42)- λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση, αφού παρεμποδίζει την ευχερή πρόσβαση του πολίτη στη Δικαιοσύνη, κυρίως δε, θίγει τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα.
Εξάλλου , η διάταξη για το «αναβολόσημο» είναι ισοπεδωτική αφού –ενδεικτικά- αγνοεί τόσο τον λόγο της αναβολής, όσο και την δικονομική θέση του αιτούντος.
Όσον αφορά στην κατάργηση του δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές και την μείωσή του στις εργατικές διαφορές (άρθρα 33 & 34), επισημαίνεται ότι συνιστούν δικαίωση πάγιας θέσης και αιτήματος του δικηγορικού σώματος.
Είναι αυτονόητο, όμως, ότι δεν πρέπει να επιβληθούν, πολύ δε περισσότερο να αυξηθούν -εν είδει δημοσιονομικού αντίμετρου- τα υφιστάμενα παράβολα, τέλη και λοιπά έξοδα της δικαστικής διαδικασίας, όπως συμβαίνει με πλείονες διατάξεις που αφορούν όλες τις δικαιοδοσίες (άρθρα 35 – 42). Παρά το γεγονός ότι σε ορισμένες περιπτώσεις επέρχεται μείωση των παραβόλων και τελών (π.χ. μείωση του παραβόλου μήνυσης και πολιτικής αγωγής, μείωση του υποχρεωτικώς προκαταβαλλόμενου ποσοστού επί του κυρίου φόρου από 50% σε 20% στις εφέσεις επί φορολογικών διαφορών), το συνολικό οικονομικό αποτέλεσμα είναι άγνωστο διότι εξαρτάται από τον όγκο των υποθέσεων ανά κατηγορία και δικαιοδοσία, στοιχεία που δεν χορηγήθηκαν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης (βλ. Υπ’ αριθ. 402/22/2016 Έκθεση ΓΛΚ, σελ. 27).
Εξάλλου, απαράδεκτη κρίνεται η διάταξη κατά την οποία μπορεί να επιβάλλεται αυξημένη δικαστική δαπάνη όταν ο δικαστής κρίνει την έκταση του δικογράφου υπερβολική (άρθρο 14). Τούτο διότι παρεμποδίζεται, έτσι, η ελευθερία κατά την ενάσκηση του λειτουργήματος του δικηγόρου, ο οποίος εμπραγματώνει, για λογαριασμό του εντολέα του, το δικαίωμα πρόσβασης στη Δικαιοσύνη.
Θετικά αποτιμάται η διάταξη του άρθρου 52 του νομοσχεδίου για τη συμμετοχή δικηγόρων ως δικαστικών αντιπροσώπων σε αρχαιρεσίες συλλογικών οργάνων (σε συνδικαλιστικές οργανώσεις κ.λπ.). Οι δικηγόροι -οι οποίοι ασκούν παρόμοια καθήκοντα στο πλαίσιο των εθνικών εκλογών- παρέχουν πράγματι, εχέγγυα διασφάλισης του αδιάβλητου των αρχαιρεσιών και ενίσχυσης των δημοκρατικών διαδικασιών.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ Ε. ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ