Η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, η οποία συνεδρίασε εκτάκτως την Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2020 υπό την προεδρία του Προέδρου της, μέσω τηλεδιάσκεψης, εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
1. Η Δικαιοσύνη αποτελεί πυλώνα της Δημοκρατίας. Η διαρκής λειτουργία των δικαστηρίων και η δυνατότητα δικαστικής προστασίας των πολιτών αποτελούν κύρια χαρακτηριστικά ενός κράτους δικαίου και κάθε δημοκρατικής και ευνομούμενης πολιτείας.
2. Η Ολομέλεια εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση δεν έχει εκδώσει την προβλεπόμενη κοινή υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των δικαστηρίων, υποθηκοφυλακείων και κτηματολογικών γραφείων, όπως και για τα ζητήματα που ανακύπτουν από την αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων και την έναρξη επαναλειτουργίας τους στις 7 Περιφερειακές Ενότητες, που ανήκαν 4ο επιδημιολογικό πεδίο, με αποτέλεσμα οι δικηγόροι να μην έχουν σαφή ενημέρωση και να δημιουργείται αβεβαιότητα και αγωνία για το καθεστώς που θα ισχύσει την Τρίτη το πρωί. Θα πρέπει να εκδοθεί τώρα σχετική ανακοίνωση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
3. Η υγειονομική κρίση που διέπει την χώρα, λόγω του δεύτερου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού, δεν πρέπει να οδηγήσει σε αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων, λαμβανομένων υπόψη αφενός μεν της ανάγκης συνέχισης του δικαιοδοτικού τους έργου και αφετέρου το γεγονός ότι από κανένα επιστημονικό στοιχείο δεν προκύπτει ότι οι χώροι των δικαστηρίων έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα χώρους υπερμετάδοσης του ιού. Δεν νοείται αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων, όταν λειτουργούν όλες οι λοιπές δημόσιες υπηρεσίες, τα σχολεία και σειρά επιχειρήσεων με πιθανό μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης στον ιό.
Υπάρχει, άλλωστε, και η σχετική εμπειρία με την λειτουργία των δικαστηρίων στις ευρωπαϊκές χώρες. Στα πλαίσια αυτά, θα πρέπει να επαναλειτουργήσουν άμεσα όλα τα δικαστήρια κάθε δικαιοδοσίας (αστικά, ποινικά, διοικητικά), η λειτουργία των οποίων έχει ανασταλεί προσωρινά, όπως και τα Υποθηκοφυλακεία και τα Κτηματολογικά Γραφεία, οι Διευθύνσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης και οι Διευθύνσεις Ιθαγένειας και να θεσπιστούν μεταβατικές διατάξεις για τα ζητήματα που ανακύπτουν.
4. Αυτονόητο είναι ότι η λειτουργία των δικαστηρίων, των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων θα πρέπει να γίνεται με τη λήψη και τήρηση όλων των προβλεπόμενων από τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες μέτρων πρόληψης και προστασίας, με την ευθύνη της Πολιτείας και των προϊσταμένων των οικείων υπηρεσιών και των δικαστηρίων. Ειδικά για τα ποινικά δικαστήρια, η εκδίκαση των υποθέσεων θα πρέπει να γίνεται με ευθύνη του αρμοδίου Εισαγγελέα, ο οποίος θα κρίνει, ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες και τα δεδομένα κάθε υπόθεσης, ποιές εξ αυτών θα συζητηθούν ή θα αποσυρθούν, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη ενημέρωση των διαδίκων, η ασφαλής διεξαγωγή της δίκης και η αποφυγή συγχρωτισμού.
Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας έχουν ήδη συμβάλλει με κάθε δυνατό τρόπο (ιδίως με τη διάθεση εξοπλισμού και προσωπικού στους χώρους των δικαστηρίων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης) στην αποφόρτιση και ομαλή λειτουργία των Δικαστηρίων, Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων και θα συνεχίσουν να το πράττουν.
Η Ολομέλεια καλεί όλους τους συναδέλφους δικηγόρους να τηρούν απαρέγκλιτα όλα τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας (χρήση μάσκας – αντισηπτικών, τήρηση αποστάσεων κλπ.) τόσο κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους όσο και εκτός αυτής, προκειμένου να διασφαλίζεται η δημόσια υγεία και να μην επιδεινωθεί, κατά το δυνατόν, δεδομένων των επικρατουσών συνθηκών, η κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου.
5. Είναι προφανές ότι η πανδημία του κορωνοϊού έχει δυσμενείς συνέπειες στο κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι.
Το δικηγορικό σώμα έχει πληγεί περισσότερο από όλους τους άλλους κλάδους ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων, λόγω και της τριμήνου αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων, των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων. Στις δυσμενείς συνέπειες του πρώτου κύματος της πανδημίας έρχονται να προστεθούν οι συνέπειες του δεύτερου κύματος, το οποίο αναμένεται, κατά τους ειδικούς επιστήμονες, να έχει μακρά διάρκεια, λόγω και των καιρικών συνθηκών και δυσμενέστερα, σε σχέση με το πρώτο κύμα, αποτελέσματα.
Οι συνθήκες που διαμορφώνονται απέχουν πολύ της κανονικότητας, ακόμη και της «νέας κανονικότητας» του Ιουνίου και επιδρούν αρνητικά στην άσκηση του επαγγέλματός μας, ακόμη και υπό το καθεστώς της πλήρους λειτουργίας των Δικαστηρίων, Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων.
Η ίδια η Πολιτεία αναγνωρίζοντας την κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί, ενέταξε τους δικηγόρους εκ νέου στους πληττόμενους ΚΑΔ και στο μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής από το οποίο μέχρι τώρα εξαιρούνταν, όπως προκύπτει από την χθεσινή ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών. Η Πολιτεία οφείλει να επιδείξει έμπρακτα την στήριξή της στον δικηγορικό κλάδο και με περαιτέρω μέτρα.
Ας μην διαφεύγει της προσοχής ότι ο δικηγόρος είναι συλλειτουργός της Δικαιοσύνης και η διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς άσκησης του επαγγέλματός του, όπως και της διαβίωσής του, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ορθή εκτέλεση του έργου του.
Στα πλαίσια αυτά, η Ολομέλεια για την οικονομική στήριξη του κλάδου, πέραν του διεκδικητικού πλαισίου που έχει θέσει με προηγούμενες αποφάσεις της (χορήγημα ΟΑΕΔ, αποζημιώσεις νομικής βοήθειας , καταβολή οφειλών ΕΦΚΑ, ζητήματα εμμίσθων κλπ) διεκδικεί:
1. Τη λήψη των αναγκαίων μέτρων οικονομικής στήριξης των δικηγόρων, ιδίως στις περιφερειακές ενότητες όπου ανεστάλη η λειτουργία των δικαστηρίων και στην περίπτωση τυχόν περιορισμού της λειτουργίας τους και σε άλλες περιφερειακές ενότητες.
2. Την αναστολή όλων των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων .
3. Τη μείωση του μισθώματος επαγγελματικής στέγης.
4. Την ενοποίηση των κριτηρίων για την μη επιστρεπτέα επιχορήγηση/ενίσχυση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, που επλήγησαν από την πανδημία covid 19, μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος στήριξης, σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, με την μείωση του ποσού των απαιτούμενων εξόδων, προκειμένου να μην αποκλεισθεί η μεγάλη πλειοψηφία των δικηγόρων από το πρόγραμμα αυτό.
5. Τη μείωση του μισθώματος φοιτητικής στέγης τέκνων δικηγόρων, λαμβανομένης υπόψη της εξαγγελίας της Κυβέρνησης για υποχρεωτική τηλεεκπαίδευση στα Πανεπιστήμια.