Το βασικό σημείο διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων των παρόντων Μελών της Επιτροπής αποτέλεσε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αλλαγή των Κοινοτικών Οδηγιών, που αφορούν στα ελεύθερα επαγγέλματα και τους δη σε αυτό του δικηγόρου. Πρόκειται για τις υπό στοιχεία 77/249 και 98/5 Κοινοτικές Οδηγίες, που έχουν κυρωθεί και από την χώρα μας και έχουν καταστεί εσωτερικό δίκαιο, που αναφέρονται στις υπηρεσίες και τη άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Εδώ και δύο χρόνια  περίπου η CCBE συμμετέχει στην διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την τροποποίηση των διατάξεων των Οδηγιών περί υπηρεσιών των ελευθέρων επαγγελματιών, των επαγγελματικών προσόντων αυτών, της εκπαίδευσης και της ελεύθερης διακίνησης των δικηγόρων. Στο πλαίσιο της Επιτροπής έχει υιοθετηθεί ένα «tool box», που αποτελεί μία βάση δεδομένων για επεξεργασία, διαμόρφωση και συζήτηση μεταξύ των Εθνικών Αντιπροσωπειών της CCBE. H Ευρωπαϊκή επιτροπή είχε αναθέσει σε δύο πανεπιστήμια της Δανίας (Μάαστριχ, Παντεία )την εκπόνηση του σχεδίου Οδηγίας για τα ελεύθερα επαγγέλματα και ειδικότερα και για το επάγγελμα του δικηγόρου και η Επιτροπή της CCBE βρίσκεται σε σταθερή επαφή επαφής και επικοινωνίας.

Τα προταθέντα σημεία αλλαγής του περιεχομένου των ως άνω Οδηγιών αφορούν στα εξής:

 1) Εγγραφή Ευρωπαίων Δικηγόρων [άρθρο 3 Οδηγίας 98/5],

2)Συρροή δύο Κειμένων Δεοντολογίας (χώρα προέλευσης/χώρα φιλοξενείας)[ άρθρο 6 Οδηγίας 98/5],

3)Έμμισθη νομική υπηρεσία[ άρθρο 8 Οδηγίας 98/5],

4)Εγγραφή Ευρωπαίου Δικηγόρου στα μητρώα Δικηγορικού Συλλόγου άλλης χώρας της Ε.Ε[ άρθρο 10 Οδηγίας 98/5],

5)Νομικά Μορφώματα –Πολυεπαγγελματικές Εταιρείες ,

6) Ιδιοκτησία και Διοίκηση Δικηγορικών Εταιρειών από μη δικηγόρους [άρθρο 11 στοιχείο 5 της Οδηγίας 98/5],

7)Εξομοίωση και αναλογική εφαρμογή των Οδηγιών για τους Δικηγόρους και στις δικηγορικές εταιρείες.

            Μέχρι τον σχηματισμό συνολικής και κεντρικής  άποψης της CCBE σχετικά με τα ως ανω θέματα χύθηκαν ποταμοί μελάνης από τις εθνικές αντιπροσωπείες στην προσπάθεια προβολής και διατύπωσης επιχειρημάτων. Από την μία πλευρά υπάρχει η διαμορφωμένη πολιτική βούληση της ΕυρωπαΪκής Επιτροπής για άνοιγμα των συνόρων και διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας και εγκατάστασης των Δικηγόρων της Ε.Ε και από την άλλη η νομοθεσία του κάθε Κράτους-Μέλους, που θέτει τα εθνικά όρια στην άσκηση του επαγγέλματος. Π.χ σημείο τριβής μεταξύ της γαλλικής, γερμανικής και αγγλικής Αντιπροσωπείας αποτέλεσε η τιθέμενη επί τάπητος προτεινόμενη ρύθμιση για το επιτρεπτό της ίδρυσης και λειτουργίας δικηγοριών εταιρειών με συμμετοχή μη δικηγόρων. Σύμφωνα με το πνεύμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μία τέτοια αλλαγή θα επέτρεπε την πλήρη απελευθέρωση των δικηγορικών υπηρεσιών και θα ευνοούσε τον ελεύθερο ανταγωνισμό μακριά από αγκυλώσεις και όρια, που θέτουν οι «επαγγελματικές συντεχνίες». Η προβληματική αναπτύσσεται στα άρθρα 6, 8 και 11 της Κοινοτικής οδηγίας  για τα ελεύθερα επαγγέλματα με διατυπωμένους προβληματισμούς σχετικά με   το εφαρμοστέο δίκαιο σχετικά με την εγκατάσταση πολυεθνικών ή πολυεπαγγελματικών δικηγορικών εταιρειών ή εταιρειών που απασχολούν με έμμισθη εντολή δικηγόρους και των οπίων οι μέτοχοι- ιδιοκτήτες δεν είναι δικηγόροι.

Αναμφίβολα ο διάλογος, που έχει αναπτυχθεί είναι ζωντανός μεταξύ των Αντιπροσωπειών της CCBE και κάθε Αντιπροσωπεία διαμόρφωσε την θέση της ανάλογα και με τα ισχύοντα στο εσωτερικό της για τους δικηγόρους και τα συμμετοχικά σχήματα δικηγόρων (συμπράξεις, συστεγάσεις, εταιρείες) και με βάση τον χαρακτήρα των νομοθετημάτων, που ρυθμίζουν τα του δικηγορικού επαγγέλματος. Στην εσωτερική διαβούλευση της CCBE έλαβαν μέρος πολλές Επιτροπές και Ομάδες Εργασίας, όπως λ.χ η Επιτροπή Δεοντολογίας, η Επιτροπή Εκπαίδευσης , Επιτροπή Ανταγωνισμού , Επιτροπή πολυεπαγγελματικών μορφωμάτων και κατάληξη όλου αυτού του διάλογου ήταν η διαμόρφωση επίσημης θέσης της CCBE  , όπως αυτή διατυπώθηκε στο από 12.9.2014 Επίσημο Κείμενο με την ονομασία «Εξελίξεις στα των Οδηγιών για Δικηγόρους», η οποία και υπερψηφίστηκε στην τακτική Σύνοδο της επομένης ημέρας. Η κεντρική γραμμή της επίσημης θέσης πια της CCBE είναι πως δεν είναι απαραίτητη η αλλαγή των Κοινοτικών Οδηγιών για Δικηγόρους, διότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο είναι επαρκές για την διασυνοριακή άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος εντός των ορίων της ευρωπαϊκής επικράτειας ,καθώς τα Κράτη-μέλη της ΕΕ ρυθμίζουν τα σχετικά με την άσκηση και οργάνωση του δικηγορικού επαγγέλματος στην βάση του κοινοτικού δικαίου και στην εφαρμογή και ερμηνεία αυτού μέσα από τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο διάλογος και η συμμετοχή  της CCBE στην διαβούλευση για την θέσπιση των νέων κανόνων ασκήσεως του δικηγορικού επαγγέλματος  στο ευρωπαϊκό στερέωμα συνεχίζεται υπό την πίεση για αλλαγές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

                                                                                Για την Ελληνική Αντιπροσωπεία

Νικόλαος Β. Κουτκιάς